عناب تازه

عناب تازه و خشک؛ خواص، طبع، نحوه مصرف و هشدارهای پزشکی

عناب چیست و چه تفاوتی بین تازه و خشک آن وجود دارد؟

عناب (Ziziphus jujuba) میوه‌ای شیرین و پرخاصیت از خانواده زالزالک‌هاست که در طب سنتی ایران بسیار شناخته‌شده است. نوع تازه آن آبدارتر و شیرین‌تر است و بیشتر در فصل تابستان مصرف می‌شود؛ در حالی که نوع خشک‌شده برای جوشانده و مصارف دارویی کاربرد بیشتری دارد. در کتاب مخزن‌الادویه تألیف محمدحسین عقیلی خراسانی، عناب به‌عنوان آرام‌بخش، ضدالتهاب و تنظیم‌کننده صفرا معرفی شده است.

خواص عناب برای کبد

عناب یکی از گیاهان مؤثر در پاک‌سازی و تقویت کبد به‌شمار می‌رود. منابعی از جمله آثار دکتر محمدحسین روازاده نشان می‌دهد که عناب با کاهش حرارت کبد، بهبود عملکرد آنزیم‌های کبدی و دفع چربی‌های اضافه، در درمان کبد چرب بسیار مفید است. جوشانده ۱۰ تا ۱۵ عدد عناب خشک در یک لیوان آب، روزی یک‌بار مصرف شود.

خواص عناب برای سرفه

عناب در طب سنتی به عنوان درمانی مؤثر برای سرفه‌های خشک و مزمن شناخته می‌شود. ترکیبات ضدالتهابی و نرم‌کننده موجود در عناب، التهاب و تحریک گلو را کاهش داده و باعث تسکین سرفه می‌شود. جوشانده عناب به ویژه برای رفع خشکی و حساسیت دستگاه تنفسی توصیه شده است. در کتاب مخزن‌الادویه مصرف روزانه دمنوش عناب برای بهبود سرفه و التیام مجاری تنفسی مفید شناخته شده است.

عناب و دیابت

با اینکه عناب دارای قند طبیعی است، مطالعات طب سنتی نشان می‌دهد که مصرف متعادل آن می‌تواند به تنظیم قند خون کمک کند. فلاونوئیدها و آنتی‌اکسیدان‌های موجود در عناب به بهبود حساسیت سلول‌ها به انسولین و کاهش التهاب‌های مرتبط با دیابت کمک می‌کنند. با این حال، بیماران دیابتی باید مصرف عناب را زیر نظر پزشک انجام دهند تا کنترل بهتری بر سطح قند خون خود داشته باشند.

خواص عناب برای لاغری

عناب به دلیل داشتن فیبر بالا و خاصیت ملین، به بهبود عملکرد دستگاه گوارش و افزایش حس سیری کمک می‌کند، که این امر در کنترل اشتها و کاهش وزن موثر است. ترکیبات ضدالتهابی عناب به بهبود متابولیسم بدن کمک می‌کنند. دمنوش عناب به همراه دارچین یا زیره در طب سنتی به عنوان ترکیبی مفید برای کاهش وزن شناخته شده است. منابع طب سنتی مانند کتاب‌های دکتر روازاده تأکید دارند که مصرف متعادل عناب می‌تواند به رژیم‌های لاغری کمک شایانی کند.

عناب و سلامت مردان

در دایره‌المعارف گیاهان دارویی ایران نوشته دکتر حسین حکیمی، خواص عناب برای تقویت قوای جنسی و اسپرم مردان ذکر شده است. این میوه با دارا بودن آنتی‌اکسیدان، آهن و پتاسیم، باعث افزایش انرژی، بهبود گردش خون و تقویت اسپرم می‌شود. مصرف روزانه ۱۰ عدد عناب خشک به‌صورت میان‌وعده یا دمنوش توصیه شده است.

عناب در دوران بارداری

در طب سنتی، مصرف متعادل عناب برای زنان باردار مجاز و مفید است. عناب با تقویت سیستم ایمنی، بهبود گوارش، پیشگیری از یبوست و کاهش استرس نقش مؤثری دارد. منابعی مانند نسخه‌های مکتب طب ایرانی مصرف عناب را به میزان ۵ تا ۷ عدد در روز مجاز می‌دانند. زیاده‌روی ممکن است باعث افت فشار شود، به‌خصوص در سه‌ماهه اول بارداری.

خواص عناب برای زردی نوزاد

یکی از موارد استفاده رایج از عناب در طب سنتی، کمک به بهبود زردی نوزاد است. در کتاب نسخه‌های طب اسلامی ایرانی و نوشته‌های دکتر روازاده آمده است که عناب خاصیت تصفیه‌کنندگی خون دارد و به دفع بیلی‌روبین اضافی کمک می‌کند.
البته مصرف مستقیم عناب برای نوزاد توصیه نمی‌شود، بلکه مادر شیرده

نکته: قبل از مصرف هرگونه گیاه دارویی در دوران شیردهی، حتماً با پزشک یا کارشناس طب سنتی مشورت شود.

سایر خواص دارویی عناب

• تنظیم قند و فشار خون
• بهبود کیفیت خواب و آرامش‌بخش
• درمان سرفه، گلودرد، آسم و سرماخوردگی
• پاک‌سازی بدن و کمک به کاهش وزن
• تقویت پوست و جلوگیری از چین‌وچروک

طبع عناب در منابع طب سنتی

عناب دارای طبع معتدل مایل به سرد است و برای افراد گرم‌مزاج مفیدتر است. برای تعادل بهتر، مصرف همراه با مصلح‌هایی مانند گل گاوزبان یا عسل توصیه می‌شود. این نکته در کتاب‌های سنتی همچون مخزن‌الادویه نیز ذکر شده است.

طریقه مصرف و دوز توصیه‌شده

• عناب خشک: ۷ تا ۱۵ عدد در روز به صورت جوشانده، دم‌نوش یا همراه غذا
• عناب تازه: ۱۰ تا ۱۵ عدد در روز به‌صورت میان‌وعده یا خام

برای تهیه جوشانده: عناب‌ها را کمی شکاف داده، در یک لیوان آب بجوشانید و سپس صاف کرده میل کنید.

مضرات و هشدارهای مصرف

• زیاده‌روی ممکن است منجر به افت فشار خون و خواب‌آلودگی شود
• در بیماران دیابتی، کلیوی و افراد دارای فشارخون پایین، با احتیاط مصرف شود
• در صورت استفاده از داروهای رقیق‌کننده خون، مشورت با پزشک الزامی است

سؤالات پرتکرار کاربران

• عناب برای لاغری خوبه؟ بله، در پاک‌سازی بدن و کاهش اشتها مؤثر است.
• آیا عناب قند داره؟ بله، قند طبیعی دارد و مصرف متعادل برای دیابتی‌ها با نظر پزشک مجاز است.
• چند تا عناب در روز بخوریم؟ بین ۷ تا ۱۵ عدد بسته به شرایط بدن.
• عناب برای سرفه و سرماخوردگی چطوری مصرف بشه؟ به صورت دمنوش یا جوشانده.
• تفاوت عناب تازه و خشک؟ تازه برای مصرف روزانه و خشک برای مصارف دارویی مناسب‌تر است.

منابع مورد استفاده

• مخزن‌الادویه – محمدحسین عقیلی خراسانی
• دایره‌المعارف گیاهان دارویی – دکتر حسین حکیمی
• کتاب نسخه‌های درمانی طب اسلامی ایرانی – دکتر محمدحسین روازاده
• نسخه‌های مکتب طب ایرانی – انتشارات افق دانش

مشاوره و خرید از ایکاریز

برای خرید عناب خشک یا تازه و دریافت مشاوره درباره طریقه مصرف یا استفاده ترکیبی با دیگر گیاهان دارویی، با کارشناسان عطاری آنلاین ایکاریز در تماس باشید. محصولات با کیفیت و اصل در اختیار شما قرار می‌گیرند.